Andere informatie en diensten van de overheid: www.belgium.be Logo des autorités fédérales belges

Institut pour l'égalité des femmes et des hommes homepage

Gezinsondersteunende diensten

Het combineren van een job, vooral een fulltime job, met een gezin is geen sinecure. De last van huishoudelijk werk en zorg verhindert werknemers/werkneemsters soms om ‘quality time’ voor zichzelf of met hun geliefden te hebben.

Het uitbesteden van zorg- of huishoudelijke taken kan de druk bij werknemers/werkneemsters verlichten. Deze diensten zijn echter niet voor iedereen altijd even toegankelijk. Als werkgever kan je je personeel hierin op verschillende manieren ondersteunen. Die vormen van hulp en dienstverlening kunnen in de ‘war on talent’ doorslaggevende factoren zijn om de best geschikte kandidaat aan te trekken en te behouden.

Hieronder vind je alvast enkele ideeën. De meeste zijn budgetvriendelijke opties, zodat ook kleine ondernemingen hier gebruik van kunnen maken.

Werkende ouders hebben kinderopvang nodig. Helaas is dit door ruimtegebrek en de afstand tot de werkplek niet altijd even gemakkelijk te regelen. Daarom kan je als werkgever bekijken hoe je deze nood kan ondersteunen.

Eén optie is natuurlijk zelf kinderopvang te voorzien in je eigen onderneming. Indien het financiële plaatje van je onderneming dit toelaat, kan dit handig zijn voor je werknemers/werkneemsters die dan geen tijd verliezen aan kinderen afzetten of ophalen.

Je kan voltijds kinderopvang voorzien, enkel tijdens vakantieperiodes of voor een maximum aantal dagen per jaar (bijvoorbeeld voor zieke kinderen die in de ‘reguliere’ kinderopvang niet meer opgevangen mogen worden).

Kind en Gezin (Vlaanderen), Office de la naissance et de l’enfance (ONE) (Wallonië) of het familieportaal van de Duitstalige gemeenschap kunnen je verder wegwijs maken in hoe kinderopvang op te zetten.

Als het niet mogelijk is om zelf een kinderopvang op te zetten, maar je hiervoor wel financiële middelen opzij kan zetten, is het een optie om samen te werken met kinderopvanginitiatieven in de buurt van je onderneming of met andere organisaties die kinderopvang aanbieden. Hierbij bestaan verschillende formules, van externe kinderbegeleiders die in een lokaal in je onderneming kinderopvang voorzien tot de werknemers/werkneemsters zelf die 1 dag per week ingeschakeld worden als kinderdagbegeleider/-ster. De samenwerkingsvorm en afspraken kan je hierin vrij bepalen.

Bovendien kunnen kosten die door je onderneming worden gemaakt voor het creëren van opvangplaatsen voor kinderen jonger dan 3 jaar ingediend worden als aftrekbare beroepskost. Hiervoor kan je een attest, met vermelding van de gedane uitgaven, opvragen bij Kind en Gezin (Vlaanderen), ONE (Wallonië) of het familieportaal van de Duitstalige gemeenschap. Het moet hierbij dus gaan om een opvangvoorziening die erkend, vergund of gesubsidieerd wordt door of onder toezicht staat van één van voorgaande instanties.

Opgelet: Er zijn enkele bijkomende voorwaarden. Het bedrag moet rechtstreeks betaald zijn aan de opvangvoorziening of Kind en Gezin (Vlaanderen), ONE (Wallonië) of het familieportaal van de Duitstalige gemeenschap. Alsook mag de ontvangen betaling door de opvangvoorziening enkel gebruikt worden om werkings-, infrastructuur- en uitrustingskosten (meubelen, boeken, speelgoed, …) te financieren voor het creëren van opvangplaatsen voor kinderen jonger dan 3 jaar, of voor het behoud van reeds gecreëerde opvangplaatsen hiervoor. De uitgave mag dus niet worden aangewend voor de terugbetaling van normale kinderoppaskosten die ouders betalen voor hun kinderen.

Je kan als werkgever ook plaatsen in bestaande opvanglocaties kopen of huren. Je sluit dan met de kinderopvang een overeenkomst af voor een aantal plaatsten. Deze overeenkomst en de afspraken daarin zijn vrij te kiezen.

  • Gekochte plaatsen zijn exclusief beschikbaar voor werknemers/werkneemsters van jouw onderneming, zodat de nodige plaatsen altijd vrijgehouden worden.
  • Gehuurde plaatsen zijn enkel beschikbaar voor werknemers/werkneemsters van jouw onderneming op bepaalde overeengekomen momenten. Er wordt een overeenkomst gemaakt afhankelijk van de behoefte van je onderneming. Buiten deze momenten of wanneer de plaats niet is ingenomen door een werknemers/werkneemsters, is de plaats beschikbaar voor andere ouders.

Je kan, als werkgever, volledig of gedeeltelijk tussenkomen in de prijs die ouders voor de opvang betalen. Deze optie kan je trouwens ook inbouwen in een systeem van ‘flexibel verlonen’, waarbij een deel van het loon wordt vervangen door andere extralegale voordelen die de werknemers/werkneemsters kan kiezen.

Opgelet: Doe dit enkel bij opvanglocaties die aan de vergunnings- of subsidievoorwaarden voldoen. Deze kan je raadplegen via Kind en Gezin, ONE of het familieportaal van de Duitstalige gemeenschap.

Opgelet: In dit geval geldt de eerder vermelde regeling van aftrekbare beroepskosten niet, aangezien hier het budget wordt gebruikt voor de terugbetaling van normale kinderoppaskosten die ouders betalen voor hun kinderen.

Liggen bovenstaande opties niet binnen het financiële en praktische bereik van jouw onderneming, dan kan je een overzicht maken van kinderopvang in de buurt van je onderneming. Je kan hiervoor steeds terecht bij het lokaal bestuur van de gemeente of stad waarin jouw onderneming is gevestigd. Zij kunnen een overzicht bieden en brengen daarnaast ook de nood aan kinderopvang in kaart. Deze nood geven zij door aan Kind en Gezin, ONE of de Duitstalige gemeenschap zodat er voldoende kinderopvang kan georganiseerd worden. Een kleine moeite, maar het kan op termijn een wereld van verschil betekenen voor je personeel.

Verschillende organisaties bieden de mogelijkheid om verschillende diensten te organiseren, zoals een strijkdienst in je bedrijf. Als werkgever kan je een contract aangaan met één van deze organisaties, waarvoor je financieel tussenbeide komt.

Concreet, brengen je werknemers/werkneemsters hun strijk mee naar het werk of naar een centraal punt, een huishoudhulp komt deze ophalen en brengt deze gestreken terug. De huishoudhulp kan gemakkelijk en voordelig betaald worden door je werkneemster/werknemer aan de hand van dienstencheques. Of je kan deze dienst inbouwen in het ‘flexibel verlonen’ en als werkgever (een deel van) de kosten op jou nemen.

Belangrijk: zorg er, altijd vanuit het oogpunt van gendergelijkheid, voor dat de werkneemsters (voornamelijk vrouwen) van deze diensten correct worden betaald en onder goede omstandigheden werken.